خدمات آبکاری فلزات:
مقدمه: آبکاری یکی از قدیمی‌ترین و متداول‌ترین روش‌های پوشش‌های فلزی برروی سطح قطعات است. موضوع جالب در مورد آبکاری این است که این روش قدمتی هزار ساله دارد و همچنان نیز در عرصه تولید پوشش های نانو رو به رشد است. آبکاری (خدمات آبکاری فلزات و غیر فلزات) در صنعت تا حدی رایج است که معمولا مرحله آخر تولید بسیاری از محصولات به شمار می‌آید. در کنار تمامی جنبه‌های مهندسی آبکاری، عموما این روش به عنوان یک هنر نیز شناخته می‌شود چرا که برای براق و درخشان کردن سطح اجسام نیز به کار می‌رود تا نمای جذابی برای جلب مشتری داشته باشد.
در ادامه با روش های آبکاری در صنعت بیشتر آشنا می شویم.
آبکاری یک روش شیمیایی یا الکتروشیمیایی به منظور ایجاد پوشش فلزی بر روی سطح اجسام است. به عبارت علمی تر، آبکاری فرآیندی است که طی آن یک لایه نازک از یون‌های فلزی بر سطح شیء دیگری رسوب داده می‌شود. احتمالا شما این عمل را از قبل با نام ترسیب می‌شناسید. معمولا آبکاری با فلزاتی نظیر نیکل، کروم، مس، روی، کادمیوم، قلع، نقره، طلا و دیگر فلزات پلاتینی انجام می شود.
قطعاتی که عملیات آبکاری روی آنها انجام شده، معمولا سطح براق و زیبایی دارند و به دلیل زیبایی که عملیات آبکاری به قطعات می دهد، این روش را نسبت به سایر روش‌های پوشش‌دهی در میان صنعتگران محبوبتر و برجسته تر کرده است.
در واقع از مهم ترین و اصلی ترین دلایلی که باعث می شود تولیدگران از پوشش‌های آبکاری استفاده کنند، بهبود دوام و مقاومت قطعات و هم به منظور زیبایی ظاهری و بالا بردن کیفیت سطحی این روش می باشد. به همین دلیل هم در بسیاری از کارخانه‌های تولیدی قطعات را نهایتا آبکاری می‌کنند تا از کیفیت سطحی خوبی برخوردار باشند.
برای لمس بهتر این موضوع چند نمونه از محصولاتی که عملیات آبکاری روی آنها انجام شده به شرح زیر است:
شیرآلات، دستگیره‌ها، ظروف تزئینی و بسیاری از وسایلی که در اطرافتان سطح براق و زیبایی دارند، همگی آبکاری شده‌اند.
به این موضوع توجه داشته باشید که فرآیند پوشش‌دهی به روش آبکاری صرفا مخصوص فلزات نیست و برای اجسام پلیمری نیز به کار می‌رود.
آبکاری از چه نظر اهمیت دارد؟
بسیاری از مواد فلزی و غیرفلزی که در صنایع مختلف استفاده می‌شوند، مقامت مناسبی در برابر عوامل شیمیایی و خوردگی ندارند. راه کار این موضوع چیست؟ ممکن است اولین ایده از نظر شما این باشد که به سراغ مواد مقاوم‌تر برویم. ولی استفاده از مواد مقاوم در بسیاری از صنایع امکان پذیر نیست، دلیل هم این است که هزینه تمام شده محصول به طور قابل توجهی افزایش خواهد یافت و به اصطلاح برای تولید کننده صرفه اقتصادی ندارد.
فرض را بر این بگذارید که برای تولید قوطی‌های کنسرو از فلزات بسیار مقاوم استفاده می شد تا در طول زمانی که ماده غذایی در آن است، آسیب نبیند. در این صورت باید برای خرید یک قوطی کنسرو ماهی هزینه بسیار زیادی پرداخت می‌کردید. پس باید برای پایین آوردن هزینه ها به سراغ روش‌های ارزان‌تری مانند آبکاری رفت…
آبکاری به تولیدکنندگان این امکان و آزادی عمل را می‌دهد تا بتوانند برای تولید محصولات از آلیاژهای ارزان قیمتی چون فولاد استفاده کنند و در عین حال با ایجاد پوشش‌های نازک فلزی به مقاومت مناسبی هم دست پیدا کنند. با این کار نه تنها با هزینه کم محصول مقاومی تولید می‌کنند، بلکه ظاهری زیبا، جذاب و درخشان نیز به آن می‌بخشند.
به عنوان مثال قوطی‌های کنسروی معمولا از ورق‌های فولادی آبکاری شده با قلع تولید می‌شوند تا با کمترین هزینه مقاومت کافی حاصل شود.
اهداف آبکاری در تصویر زیرخلاصه شده است:
فرایند آبکاری چگونه انجام می‌شود؟
برای انجام عملیات آبکاری روی قطعات روش‌های متعددی وجود دارد، ولی در تمام روش‌های آبکاری شیء مورد نظر را درون محلولی از یون‌های فلزی غوطه ور می کنند. این یون‌ها در واقع یون‌هایی از جنس فلز هستند که می‌خواهیم قطعه با لایه نازکی از آن پوشش داده شود.
برای انجام عملیات آبکاری، یون‌های محلول فلزی با استفاده از یک نیروی محرکه بر روی سطح مورد نظر ترسیب (deposit) و یا رسوب داده می‌شوند. نیروی محرکه برای رسوب دادن یون‌ها می‌تواند جریان برق و یا انجام یک سری واکنش‌های شیمیایی باشد. بنابر این روش‌های آبکاری که شرکت های خدمات آبکاری ارائه می دهند، در دو گروه کلی قرار می گیرد.
1-آبکاری الکتریکی با اعمال جریان برق
2-آبکاری شیمیایی بدون اعمال جریان
در ادامه هر کدام از این روش ها را به صورت جداگانه توضیح خواهیم داد…
